Những năm gần đây, người dân trên địa bàn xã Song Mai- thành phố Bắc Giang phát triển khá mạnh các mô hình chăn nuôi theo mô hình vườn- ao- chuồng, ao- chuồng quy mô gia trại, đem lại nguồn thu nhập khá cho các hộ gia đình. Tuy nhiên, cùng với phát triển chăn nuôi thì việc xử lý chất thải một cách hiệu quả, triệt để là vấn đề đặt ra của các hộ chăn nuôi. Do vậy, hiện nay một trong những giải pháp hiệu quả để giải quyết bài toán xử lý chất thải, giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi là sử dụng hầm khí sinh học biogas.

Gia đình anh Nguyễn Văn Liên và chị Thân Thị Chiên ở thôn Nam Tiến- xã Song Mai là một trong những hộ phát triển kinh tế từ mô hình đào ao thả cá kết hợp với chăn nuôi lợn. Ban đầu khi mới xây dựng gia đình anh chị chỉ nuôi từ 5-10 con lợn thịt/lứa để tận dụng thức ăn thừa và nguồn phân thải ra làm thức ăn cho cá, mỗi năm giúp gia đình có nguồn thu nhập vài chục triệu đồng. Vài năm sau anh chị dành dụm, tích lũy được một số vốn nên quyết định tiếp tục đầu tư mở rộng quy mô chăn nuôi, xây dựng thêm chuồng trại trên bờ ao để nuôi mỗi lứa từ 40-50 con lợn thịt/lứa và 1-2 lợn nái chủ động nguồn con giống. Do vậy, nguồn chất thải gồm phân, nước giải, thức ăn thừa được thải trực tiếp xuống ao tăng gấp nhiều lần so với trước dẫn đến nước ao bị ô nhiễm, cá chậm lớn nên sản lượng cá đạt thấp. Vì vậy anh chị luôn băn khoăn làm cách nào để vừa phát triển chăn nuôi mà không gây ô nhiễm môi trường ao cá. Qua tìm hiểu anh chị biết được sử dụng hầm biogas có thể giải xử lý được chất thải- vấn đề làm gia đình đau đầu lo nắng hiện tại. Được biết trên địa bàn xã triển khai xây dựng hầm biogas nên gia đình chị đã đăng ký tham gia ngay. Sau khi được tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật anh chị đầu tư xây dựng hầm với dung tích 20 m3.

Gia đình chị Chiên sử dụng khí gas để đun nấu phục vụ sinh hoạt

Trao đổi với chúng tôi chị Thân Thị Chiên cho biết, hiện nay gia đình tôi nuôi 11 lợn nái và 2-3 ô chuồng nuôi lợn thịt nhưng từ khi sử dụng hầm biogas thì vấn đề chất thải không còn là nỗi lo nữa. Trước kia khi chưa xây dựng hầm biogas thì mỗi khi trời nóng lực chưa kịp dọn rửa chuồng mùi hôi thối bốc lên nồng nặc rất khó chịu. Các chất thải nhiều lại xả trực tiếp xuống ao làm cho nước có màu đen, gây ô nhiễm nguồn nước nên cá bị ngạt và hay nổi đầu mỗi khi thời tiết thay đổi. Nhưng từ khi xây dựng hầm biogas chất thải được đưa hết xuống bể chứa do đó không còn mùi như trước nữa. Đặc biệt, nguồn khí gas tạo ra dùng đun nấu phục vụ sinh hoạt hàng ngày thoải mái mà không cần phải sử dụng gas công nghiệp nữa.

Cũng như gia đình chị Chiên, anh Nguyễn Ngọc Ban ở thôn Phúc Thượng- xã Song Mai gắn bó với mô hình nấu rượu kết hợp với nuôi lợn đã hơn chục năm nay. Anh Ban chia sẻ: "nhà tôi chăn nuôi mỗi lứa từ 10-30 con lợn thịt/lứa tùy từng thời điểm, khi chưa áp dụng mô hình biogas thì phân được dọn ra vườn để ủ bón lúa nhưng nước thải vẫn xả ra cống thoát chung gây mùi hôi thối khó chịu cho gia đình và hàng xóm. Từ khi xây dựng hầm biogas các vấn đề trên đã được giải quyết triệt để. Hầm biogas không những phát huy tốt việc xử lý phân và nước thải từ đàn lợn  mà còn giúp gia đình tiết kiệm được chi phí mua chất đốt dùng nấu cám, cơm rượu nhờ khí gas trong hầm tạo ra. Nhờ đó gia đình tôi đã yên tâm chăn nuôi mà không sợ ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

Khu bể chứa chính của gia đình anh Ban

Theo anh Tống Thế Tâm- cán bộ Thú y xã Song Mai cho biết, hiện trên địa bàn xã có khoảng 60 hộ sử dụng hầm khí biagas để xử lý chất thải từ chăn nuôi. Việc xử dụng hầm biogas không những giúp xử lý chất thải mà còn tạo chất đốt cho các hộ gia đình nên được người dân tích cực tham gia.

Từ hiệu quả tại gia đình chị Chiên, anh Ban cho thấy môi trường xung quanh sẽ không còn bị ảnh hưởng từ chất thải chăn nuôi như trước đây mà thay vào đó người dân sẽ được hưởng lợi từ việc áp dụng biogas để xử lý chất thải từ đàn gia súc của gia đình. Như vậy có thể thấy việc sử dụng hầm khí biogas là mắt xích quan trọng trong mô hình sản xuất vườn- ao- chuồng, ao- chuồng, góp phần phát triển chăn nuôi hiệu quả và bền vững. 

Bài, ảnh: Kim Lan