Trong những năm gần đây, mô hình nuôi cá trê trong bể ngày càng được nhiều hộ gia đình và người khởi nghiệp nông nghiệp lựa chọn bởi tính đơn giản, dễ quản lý và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Chỉ với diện tích nhỏ và hệ thống bể xi măng hoặc bể nhựa phù hợp, người nuôi cá có thể chủ động hoàn toàn về môi trường sống của cá, hạn chế dịch bệnh và tiết kiệm chi phí. Chình vì vậy, nuôi cá trê trong bể không chỉ là giải pháp “nhàn” trong chăm sóc mà còn mở ra cơ hội và thu nhập ổn định, bền vững.

Anh Dương Đăng Quyền, thôn Đại Giáp, xã Tân Dĩnh, tỉnh Bắc Ninh đã có gần 20 năm gắn bó với nghề nuôi cá. Từ năm 2007, anh nuôi cá thương phẩm theo phương thức truyền thống, cung cấp cho các chợ đầu mối quanh vùng. Nhưng đầu ra bấp bênh, giá cả không ổn định, chi phí thức ăn cao nên hiệu quả kinh tế chưa tương xứng với công sức.

Không chịu bó tay trước khó khăn, anh Quyền chuyển hướng nuôi cá thịt sang cá giống. Tận dụng 1 ha ruộng của gia đình và ruộng thuê của các hộ liền kề, anh nuôi cá ghép gồm trắm, chép, rô phi, mè cung cấp cho các hộ trong và ngoài xã.

Mô hình này giúp anh chủ động đầu ra, tiết kiệm chi phí, giảm rủi ro mà hiệu quả lại tăng gấp đôi so với trước. Nhiều hộ quanh vùng Tân Dĩnh, Đại Lâm, Mỹ Thái… đã mua giống từ trại nhà anh Quyền để phát triển sản xuất. Với chi phí đầu tư hơn 100 triệu đồng, anh thu về 4 tấn cá/năm, lãi 50-60 triệu đồng.

Anh Quyền còn phát triển nuôi cá trê đồng trong bể xi măng, tận dụng quỹ đất quanh nhà. Hiện anh có 6 bể, gồm 2 bể lớn 70m2 và 4 bể nhỏ 40m2. Hai bể lớn được anh dành riêng nuôi cá giống, còn 4 bể nhỏ dùng để nuôi cá thịt. Khi các bể nhỏ xuất bán hết anh lại bổ sung cá giống từ bể lớn sang, tạo thành chu trình gối đàn khép kín, đảm bảo mỗi năm hai vụ nuôi liên tục. Các làm sáng tạo này giúp anh duy trì nguồn giống ổn định, trong khi các hộ khác trong vùng chỉ nuôi được một vụ do thiếu giống từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau.

Theo anh Quyền nuôi cá trê đồng trong bể rất nhàn, yếu tố quan trọng nhất là nước sạch và cho ăn đều đặn. Mỗi ngày anh thay nước hai lần, lấy trực tiếp từ giếng khoan. “Chỉ cần nước không ô nhiễm, cá trê lớn rất nhanh. Mình cho ăn chủ yếu vào ban đêm, từ 19h-22h lúc đó cá hấp thụ tốt nhất”.

Mật độ thả trung bình 15.000 con/bể, sau 5-6 tháng đạt trọng lượng 2 tấn/bể. giá bán 54.000 đồng/kg, trong khi chi phí nuôi chỉ 30.000-35.000 đồng/kg, cho lãi khoảng 80 triệu đồng/vụ. Nhờ chủ động được con giống và nước sạch nên anh hầu như không gặp rủi ro về dịch bệnh.

Song song với nuôi cá trê, anh Quyền bén duyên với nghề nuôi ốc nhồi- nghề “đi chơi vẫn có tiền” nhờ chịu khó học hỏi. Anh thường theo dõi diễn đàn Bạn của nhà nông- nơi chia sẻ các mô hình chăn  nuôi, trồng trọt hiệu quả để cập nhật những thông tin mới. Từ đây, anh biết đến mô hình nuôi ốc nhồi đen, loài dễ nuôi, ít tốn công, ít bệnh, vốn đầu tư thấp nhưng nhiệu quả kinh tế cao.

Anh bắt tay vào thử nghiệm trên diện tích 1.300-1.500 m2, tự tìm hiểu kỹ thuật ấp trứng ốc qua các kênh Youtube. Lần đầu, anh nhập 15kg trứng ốc từ Cần Thơ với giá 800.000 đồng/kg, rồi tự ấp nở được gần 10.000 con ốc giống. Nếu phải mua ốc giống thì chi phí cao gấp 4-5 lần nên việc ấp nở thành công giúp anh tiết kiệm đáng kể vốn đầu tư ban đầu.

Để tạo môi trường tự nhiên anh thả cây súng, bèo tây phủ kín mặt ao. Những cây này vừa làm giá thể cho ốc bám, vừa che mát, giảm sốc nhiệu, hạn chế mưa nắng trực tiếp. Khi lá cây úng mục, chính là nguồn thức ăn tự nhiên cho ốc. Nhờ đó ao ốc của anh không phải cho thêm cám hay bột ngũ cốc.

Anh Quyền đang tìm hiểu thêm hướng nuôi ốc thảo dược dúng lá mơ, lá mật gấu, lá sắn, muồng muồng, lá lúc lác cho ốc ăn. Các loại lá này vừa giúp tăng đề kháng, khử khuẩn ao nước, vừa giúp thịt ốc ngon, sạch và bổ dưỡng hơn, hướng tới sản phẩm sinh thái hữu cơ.

Theo tính toán của anh Quyền, 40.000 con ốc có thể cho ra 1 tấn ốc thương phẩm. vụ đầu tiên anh thu hơn 2 tấn, giá bán lúc cao điểm 100-120 triệu đồng/tấn, hiện ổn định khoảng 70-80 triệu đồng/tấn. Sau khi trừ hết mọi chi phí, anh lãi khoảng 70-80 triệu đồng/vụ.

“Ốc dễ nuôi, chỉ cần môi trường nước ổn định. Mình đi chơi vài hôm về vẫn thấy ốc đầy ao, sinh sản tự nhiên. Càng nuôi lâu càng nhàn, vì không phải mua giống nữa, thức ăn tự nhiên từ những giá thể có sẵn, thi thoảng bổ sung thêm vỏ bưởi xin các hộ trong thôn”, anh Quyền vui vẻ nói.

Kỹ thuật nuôi ốc nhồi của anh cũng rất bài bản: luôn duy trì độ sâu ao từ 80-1,2m, trời nắng bổ sung vitaminC để tránh sốc nhiệt, trời mưa thì rắc vôi bột để ổn định pH và phòng bệnh. Nhờ kiểm soát môi trường tốt, đàn ốc sinh trường nhanh, ít hao hụt, thương lái quanh vùng thường đến tận nơi thu mua.

Hiệu quả kinh tế từ ba mô hình, nuôi ốc, cá trê bể và cá ghép đã giúp cho anh Quyền đạt mức thu nhập 350-400 triệu đồng/năm, mà còn cho thấy tiềm năng lớn của việc đa dạng hóa vật nuôi, mở ra hướng phát triển kinh tế nông nghiệp hiện đại và bền vững. Từ một nông dân nuôi cá truyền thống, anh Dương Đăng Quyền đã trở thành người tiên phong áp dụng mô hình nông nghiệp đa dạng, hiệu quả cao tại xã Tân Dĩnh.