Ngoài các cây ăn quả quen thuộc, mít Thái Changai hiện nay đang được coi là loại cây có tiềm năng phát triển lớn với ưu điểm không yêu cầu nhiều về đầu tư kinh phí và kỹ thuật chăm sóc nhưng lại cho hiệu quả kinh tế cao, trong đó vườn mít tại hộ gia đình anh Trần Văn Nguyễn tại thôn Nam, xã Đồng Việt, huyện Yên Dũng là một mô hình điển hình.

Năm 2011, kinh tế gia đình khó khăn, anh Nguyễn bỏ làng vào Nam kiếm sống. Tình cờ anh biết đến giống mít Thái Changai qua giới thiệu của bạn bè. Những cây mít Changai ban đầu anh mang về được trồng tại khu vườn nhà thay cho diện tích trước đây anh trồng dưa hấu, mỗi năm chỉ được từ 20-30 triệu đồng. Anh Nguyễn cho biết, cây mít Thái Changai còn gọi là mít siêu sớm vì trồng 1 năm cho thu hoạch. Mít Thái cho quả to, mỗi quả nặng từ 7 - 20 kg. Bình quân mỗi gốc cho khoảng 100 – 170 kg quả/năm, các cây lâu năm có thể cho hơn 200 kg quả. Giống mít này ít xơ, ráo múi, múi vàng và dầy, ăn giòn và có mùi thơm dịu, vị ngọt sắc. Mít Changai cho 2 lứa quả thu chính vụ vào tháng 5 và tháng 9-10, đặc biệt cây ra hoa đậu quả quanh năm chứ không chỉ có một vụ như mít ta. Thương lái và người dân rất ưa thích vị ngọt của giống mít này, mặc dù các hộ xung quanh vẫn trồng mít Thái lá đỏ và mít nghệ song chất lượng thua kém nhiều, không ngon ngọt bằng. 

Trồng mít Changai đơn giản, không mất nhiều công chăm sóc, không cần sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật do ít sâu bệnh, thường chỉ có sâu đục thân. Sau mỗi lần hái quả phải cắt bỏ bớt cành thừa để cây nhận đủ ánh sáng, giúp quả to và ngọt. Ngoài ra, anh Nguyễn cũng tỉa bỏ những quả đầu cành và trên thân cao, chỉ giữ lại những quả ôm thân và gần gốc nhằm nâng chất lượng và trọng lượng quả.

Hiện tại, số gốc mít trong vườn nhà anh 250 gốc, trong đó số cây được thu 60 cây, còn lại là cây hơn 1 năm tuổi đang cho lứa quả đầu tiên. Trung bình, một gốc mít nhà anh Nguyễn thu được 150-170 kg quả. Giá bán mít chính vụ tại vườn là 20-22 nghìn đồng/kg, trong thời gian trái vụ, giá có thể lên đến 25-30 nghìn đồng/kg mà không có hàng để bán. Mỗi năm trừ hết chi phí, vườn mít nhà anh cho thu lãi gần 150 triệu đồng.

Từ hiệu quả mô hình trồng mít Changai, nhiều người đến tham quan và đặt mua giống mít của anh Nguyễn. Năm 2016, anh đã cung cấp hơn 1 vạn cây giống cho người dân trong tỉnh như huyện Việt Yên, Tân Yên, Lục Ngạn và Yên Dũng; hộ tỉnh ngoài như Thái Bình, Nam Định, Hưng Yên, Quảng Ninh và Thái Nguyên. Giống mít này nhập trực tiếp 100% từ Thái Lan để bảo đảm các chỉ tiêu ưu việt nhất về chất lượng, sau đó tiến hành ghép mắt tại Công ty Giống trong miền Nam, được vận chuyển bằng đường hàng không nhằm giảm hao hụt và tránh ảnh hưởng đến sức khỏe cây con.

Ngoài mít Thái Changai, anh Nguyễn cũng trồng thêm một số loại cây ăn quả khác. Năm vừa qua, anh đầu tư hơn 200 triệu thuê 11,5 mẫu đất ruộng chân vàn cao cải tạo và trồng thêm mít, bưởi, vú sữa, hồng xiêm và đu đủ. Anh Nguyễn trở thành tấm gương làm giàu trên đất quê hương và là địa chỉ tin cậy để người dân trong, ngoài tỉnh đến tham quan, học hỏi. 

Bài, ảnh: Hạ Liên