Dự án "Xây dựng mô hình phòng chống dịch bệnh cho gia cầm quy mô xã" do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Trung tâm KNKN Bắc Giang triển khai từ năm 2012, sau 3 năm triển khai, đến nay Dự án đã và đang mở ra hướng đi mới cho nhiều hộ dân trên địa bàn bởi sự chuyển biến tích cực từ phương thức chăn nuôi an toàn, chủ động phòng chống dịch bệnh cho đàn gia cầm thay vì hình thức chăn nuôi tự phát như trước đây.

Ông Đào Văn Thanh ở thôn Dốc Đơ, xã Canh Nậu, huyện Yên Thế là một trong những hộ tham gia Dự án năm 2014. Bản thân và gia đình ông có nhiều năm chăn nuôi gà thương phẩm, tuy nhiên rất ít khi ông được cơ quan chức năng hướng dẫn quy trình kỹ thuật khoa học mà chủ yếu nuôi theo kinh nghiệm thực tế và kiến thức bản thân tự học hỏi. Vì vậy, hiệu quả kinh tế thường bấp bênh theo giá cả thị trường, thậm chí có năm còn lỗ. "Nhưng năm nay khi tham gia Dự án, nhờ cán bộ khuyến nông hướng dẫn áp dụng kết hợp các biện pháp phòng chống dịch bệnh tổng hợp cho đàn vật nuôi nên gà ít bệnh, tăng trọng nhanh và bảo đảm vệ sinh môi trường" - ông Thanh khẳng định. 

Không chỉ ông Thanh mà các hộ khác khi tham gia mô hình ở xã Canh Nậu của huyện Yên Thế và thị trấn Cao Thượng của huyện Tân Yên đều nhận thấy được lợi ích thiết thực khi áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh tổng hợp trên đàn gà, đặc biệt là hữu ích trong vấn đề bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm nông sản khi tiêu dùng.

Để có được kết quả tích cực trên, ngay từ khi Dự án tiếp tục được triển khai năm 2014, Trung tâm KNKN đã cử cán bộ kỹ thuật phối hợp chặt chẽ với Trạm Khuyến nông huyện, cán bộ khuyến nông cơ sở khảo sát thực tế kỹ lưỡng và chọn ra được 300 hộ của hai xã Cao Thượng, huyện Tân Yên và xã Canh Nậu, huyện Yên Thế để triển khai Dự án. Các hộ tham gia Dự án phải bảo đảm yêu cầu về số lượng gà thịt nuôi tối thiểu 300 con/hộ; chuồng trại kiên cố, tách biệt nhà ở; thực hiện đúng quy trình kỹ thuật chăn nuôi gà an toàn sinh học; vệ sinh thức ăn, nước uống, chuồng trại và tiêm phòng định kỳ cho đàn gà theo quy định; xử lý chất thải bảo đảm vệ sinh môi trường và cam kết đầu tư phần còn lại của Dự án không hỗ trợ. Nhằm giúp các hộ tham gia Dự án nắm chắc quy trình kỹ thuật, Trung tâm KNKN phối hợp với cán bộ cơ sở tổ chức 08 lớp tập huấn hướng dẫn các hộ quy trình kỹ thuật chăn nuôi gà an toàn sinh học và biện pháp phòng chống dịch bệnh cho gia cầm; ký hợp đồng với 02 cán bộ kỹ thuật chỉ đạo trực tiếp mô hình tại địa phương; cấp phát 400 biểu thông tin trên bìa cứng cho các hộ treo trước cửa chuồng nuôi; 300 cuốn nhật ký chăn nuôi và cử cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cách ghi nhật ký; treo 08 biển pano tại 02 xã và tổ chức 02 cuộc hội thảo cho 40 hộ nông dân ở xã lân cận đến tham quan học tập; đồng thời thực hiện chính sách hỗ trợ đúng thời gian, bảo đảm chất lượng với định mức cụ thể là 122.000 liều vắc xin Medivac ND Emulsion, 13.000 liều vắc xin Medivac ND-IB, 13.500 kg vôi bột, 150 lít sát trùng đậm đặc, 180 lọ thuốc kháng sinh tổng hợp và 300 gói thuốc ký sinh trùng.

Nhờ làm tốt công tác chuẩn bị, thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các hộ chăn nuôi theo đúng quy trình kỹ thuật khoa học nên đã hạn chế tối đa dịch bệnh trên đàn gà, nâng cao tỷ lệ nuôi sống, giúp gà tăng trọng nhanh và tiêu tốn thức ăn ít hơn so với thực tế trước kia các hộ chưa áp dụng  quy trình phòng chống dịch bệnh trong chăn nuôi. Tính toán hiệu quả kinh tế với giá gà khoảng 55.000 đồng/kg thì mô hình chăn nuôi 300 con gà thịt theo "Dự án phòng chống dịch bệnh cho gia cầm quy mô xã" đạt doanh thu gần 35 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi khoảng 11 nghìn đồng/con.

Ngoài giá trị về hiệu quả kinh tế, qua thực tiễn triển khai Dự án tại huyện Yên Thế và huyện Tân Yên đã đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kỹ thuật, nâng cao kỹ năng thực hành cho các hộ chăn nuôi trong việc tự nhận biết các dấu hiệu trên đàn gà để chủ động phòng bệnh kịp thời. Mô hình thành công là môi trường thuận lợi cho các hộ nông dân quanh vùng đến tham quan học tập và nhân rộng. Thực tế tại huyện Tân Yên và huyện Yên Thế, nhiều xã đã học tập và áp dụng phương thức chăn nuôi gà an toàn, chủ động phòng chống dịch bệnh cho đàn vât nuôi của gia đình, điển hình như các xã Việt Ngọc, Phúc Hòa của huyện Tân Yên; xã Đồng Tâm, Hương Vỹ của huyện Yên Thế.

Như vậy có thể khẳng định rằng, biện pháp tổng hợp phòng chống dịch bệnh cho đàn gia cầm hiện nay là cần thiết và hiệu quả, đặc biệt là trên địa bàn tỉnh Bắc Giang - tỉnh có số lượng đàn gà đứng thứ ba toàn quốc với 14 triệu con. Vì vậy, trong thời gian tới, cơ quan chuyên môn chỉ đạo và khuyến cáo người chăn nuôi mạnh dạn đầu tư mở rộng quy mô, nhân rộng đại trà mô hình chăn nuôi gà an toàn theo hướng tổng hợp phòng chống dịch bệnh nhằm bảo đảm an toàn cho đàn vật nuôi với mức chi phí tối thiểu. Trước mắt, chỉ đạo áp dụng tập trung vào các địa phương có phong trào chăn nuôi phát triển, có thế mạnh về đất đai, vườn bãi và chăn nuôi theo mô hình trang trại như huyện Yên Thế, Tân Yên, Lạng Giang, Lục Ngạn... để đáp ứng đủ lượng hàng hóa cung cấp cho thị trường tiêu thụ ổn định, chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Bên cạnh đó, kiến nghị Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tiếp tục đầu tư dự án "Xây dựng mô hình phòng chống dịch bệnh cho gia cầm quy mô xã" cho tỉnh Bắc Giang những năm tiếp theo để mở rộng thực hiện trong chăn nuôi tại địa phương, làm điểm đến tham quan học tập cho các hộ chăn nuôi trong và ngoài tỉnh; nhà nước có chính sách hỗ trợ khuyến khích người chăn nuôi thực hiện công tác bảo đảm vệ sinh môi trường trong chăn nuôi và vắc xin phòng bệnh cho đàn gia cầm...

Bài, ảnh: Thanh Phúc