Hoa là sản phẩm mang lại giá trị thẩm mỹ và tinh thần cho mọi người. Hoa Lily được xếp vào loại hoa chất lượng cao, được người tiêu dùng ưa chuộng. Việc sử dụng hoa tươi, trở thành món ăn tinh thần, có mặt vào các ngày lễ tiệc như cưới xin, mừng thọ, sinh nhật… Vụ Đông năm 2023, Trung tâm Khuyến nông xây dựng mô hình trồng hoa Lily chất lượng cao trong nhà lưới tại xã Song Mai, thành phố Bắc Giang với quy mô 400 m² và thị trấn Tân An, huyện Yên Dũng 339 m². Hiện, hoa của mô hình đã được nhiều thương lái đặt mua, các hộ trồng hoa hết sức phấn khởi.

Anh Nguyễn Văn Nam, ở thôn Mai Cao, xã Song Mai, thành phố Bắc Giang cho biết, tham gia mô hình tôi được hỗ trợ 70% giá giống, được cán bộ thường xuyên hướng dẫn kỹ thuật từ khi xuống giống đến lúc thu hoạch nên vườn hoa đều cây, cây to đẹp, nhiều tai, bông to…

Bốn giống hoa Lily được lựa chọn trồng là Adelante, Tarrango, Redfor và Thalita có nhiều ưu điểm nổi bật: chiều cao cây từ  90 - 125 cm, lá to, dài, nhọn, có 5 – 9 nụ màu hoa hồng, có mùi rất thơm, chất lượng hoa tốt. Thời gian sinh trưởng ở vùng có vụ đông lạnh từ 80 - 100 ngày; cây hoa có khả năng sinh trưởng, phát triển tốt và ổn định qua các năm, ít bị sâu bệnh gây hại, có khả năng thích ứng rộng với các vùng sinh thái khác nhau.

Trước khi xuống giống các hộ được cán bộ chỉ đạo mô hình hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc. Cây hoa Lily ưa cường độ ánh sáng ở mức trung bình, hoa Lily là cây chịu rét khá, chịu nóng kém, ưa khí hậu mát, nhiệt độ thích hợp ban ngày từ 25- 28⁰C, ban đêm từ 18- 20⁰C, dưới 12⁰C cây sinh trưởng kém, hoa dễ bị mù (không nở được); đất quá khô hoặc nhiều nước đều ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của hoa Lily, thời kỳ đầu cây hoa cần nhiều nước (độ ẩm đất từ 75-80%), thời kỳ ra hoa cây cần ít nước hơn để tránh rụng nụ, thối củ (độ ẩm đất từ 65-70%), độ ẩm không khí thích hợp cho cây hoa sinh trưởng, phát triển là từ 70-85%. Yêu cầu của hộ tham gia mô hình cần phải có nhà lưới, làm khung sắt để trồng hoa.

Sau khi trồng xong dùng giá thể phủ lên mặt luống. Dùng 2 lớp lưới đen che cách mặt luống từ 2,0 - 2,5m. Sau 15 - 20 ngày bỏ một lớp lưới đen ra. Khi cây bắt đầu xuất hiện nụ thì kéo lớp lưới đen còn lại ra. Những ngày nắng nóng thì che lưới đen lại.

Theo đánh giá, vụ Đông năm 2023 nhìn chung diễn biến của thời tiết tương đối thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng và phát triển, trong đó có cây hoa lily. Tuy nhiên, trong quá trình chăm sóc, các hộ cần thường xuyên để ý và phòng trừ các loại sâu hại chính cho cây như rệp, sâu xanh, sâu khoang, sâu vẽ bùa... Khi bị sâu hại, sử dụng thuốc Karate 2,5 EC, Supracide 40ND, Pegasus 500 SC, Supathion 40 EC... để phòng trừ.

Các loại bệnh thường gặp là héo rũ gốc mốc trắng, thối hạch đen, thối củ, bệnh sinh lý (cháy lá, rụng nụ, rụng hoa...). Phòng trừ bằng thuốc Rhidomil Gold 68WP, Score 250ND, Daconil 75WP, Anvil, ... Với bệnh sinh lý, chọn giống ít mẫn cảm, điều chỉnh chế độ nhiệt, ánh sáng hợp lý.

Bà Vũ Thị Tuyết Mai- Trung tâm Khuyến nông, cán bộ chỉ đạo mô hình cho thấy, tỷ lệ nảy mầm của các giống đạt > 99%, khả năng sinh trưởng, phát triển tốt. Thân lá cứng, số nụ trên cây đạt từ 5-11 nụ, tùy từng giống và size củ. Với củ có size lớn thì số nụ trên cây nhiều. Thời gian phân hóa mầm hoa của các giống từ 35 đến 38 ngày.

Về khả năng chống chịu sâu bệnh của các giống đều tốt, riêng giống ly kép Thalita mẫn cảm hơn các giống khác giai đoạn phân hóa mầm hoa do nhiệt độ ngày đêm chênh lệch lớn nên bị cháy lá nhẹ ở xã Song Mai và mức trung bình tại Thị trấn Tân An. Các giống còn lại thích ứng tốt với điều kiện thời tiết tại Bắc Giang. Bệnh thối thân do nấm gây ra hầu hết các giống đều không bị nhiễm, giống ly kép tại thị trấn Tân An bị nhiễm nhẹ. Hai giống Redror và Adelante ở xã Song Mai xuất hiện rệp gây hại nhẹ. Qua quá trình triển khai theo dõi cho thấy, các giống hoa ly trồng tại mô hình là những giống mới được trồng tại Bắc Giang nhưng có năng chống chịu sâu bệnh tốt, thích ứng với điều kiện khí hậu tại địa phương.

Đánh giá chung về hiệu quả kinh tế của toàn mô hình, với giá bán 35.000- 45.000  đồng/cây tùy giống đem lại doanh thu trên 505 triệu đồng, trừ mọi chi phí giống, phân bón, công lao động, lưới che, thuốc bảo vệ thực vật... lợi nhuận khoảng 196 triệu đồng. Đặc biệt, các giống hoa đều được thu hoạch vào đúng địp tết Nguyên Đán 2024, tiêu thụ thuận lợi.

Sản xuất các giống hoa mới, có năng suất, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường và có giá trị cao như hoa Lily thu được hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần so với trồng lúa và một số loại hoa thông thường khác. Tuy nhiên, Trung tâm Khuyến nông khuyến cáo các hộ, khi sản xuất cần chú ý phải có giống tốt, có kỹ thuật trồng và chăm sóc cao, sản xuất trong nhà kính, nhà lưới; cần tính toán thời điểm trồng hoa để cho thu hoa vào các dịp lễ hội và những ngày lễ tết, giá bán cao từ 2 – 3 lần so với ngày thường.

Được biết, vụ Đông năm 2023, diện tích trồng hoa của toàn tỉnh hơn 630 ha hoa các loại, trong đó, lay ơn khoảng 270 ha, cúc 104,7 ha, huệ gần 50 ha, hoa hồng 24,6 ha, hoa ly 18,3 ha; còn lại là cát tường, tuy líp, thủy tiên, đồng tiền... đem lại thu nhập cao cho người dân mỗi dịp tết đến.