Cá trê vàng là loại cá da trơn thuộc họ cá trê, cá trê vàng ăn các loài côn trùng thủy sinh, tôm non và cá nhỏ hơn. Tuy nhiên, nó có thể ăn cám, thức ăn thừa, thức ăn nuôi cá. Cá trê vàng sinh sống ở vùng đáy, đầm lầy, kênh mương, đồng lúa, các con sông. Trong tự nhiên nếu nước bốc hơi vào mùa khô cá có thể nằm chôn trong đất một thời gian dài. Cá trê vàng dễ nuôi, thịt thơm ngon, được thị trường ưa chuộng. Ngày nay, nguồn lợi cá trê vàng tự nhiên ngày càng cạn kiệt. Do đó, nhiều địa phương trong tỉnh đã và đang xây dựng và phát triển mô hình gây nuôi cá trê vàng thương phẩm cho kết quả kinh tế rất khả quan, bởi cá trê vàng là đối tượng khá dễ nuôi và chi phí đầu tư thấp.

Bà Ngụy Thị Vân- Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố cho biết, năm 2023, Trung tâm đã tham mưu, xây dựng và triển khai mô hình nuôi cá trê vàng thương phẩm trong ao đất đem lại kết quả tốt. Đây là mô hình mới, xuất phát từ đặc điểm cá trê ta có hương vị thịt thơm ngon, hiện tại nhu cầu thị trường đang được ưa chuộng. Đối với mô hình này được các hộ đánh giá có triển vọng cho thu nhập khá.

Là một trong những hộ nuôi trồng thủy sản có quy mô nhỏ ở thôn Phúc Thượng, xã Song Mai, thành phố Bắc Giang, anh Thân Văn Hưng cho biết, đầu tháng 5 năm 2023, được Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật thành phố lựa chọn thí điểm mô hình nuôi cá trê vàng với diện tích mặt nước 2.000m2 thả 16 nghìn con cá giống. Khi tham gia mô hình gia đình được hỗ trợ 70% giá con giống và thức ăn chăn nuôi. Nhờ được hướng dẫn kỹ thuật từ đó đến nay gia đình thấy việc nuôi, chăm sóc cá trê vàng vào ao đất rất nhàn. Trong quá trình nuôi, thấy đàn cá khỏe mạnh, ít bệnh, sinh trưởng và phát triển nhanh. Cá trê vàng ăn rất tạp, sức đề kháng tốt hơn các loại cá khác, giá bán cao hơn.

Bên cạnh đó, do cá trê vàng thích hợp với nước ao tù nên người nuôi không phải thay nước nhiều lần hay bón vôi, xử lý ao do vậy chi phí đầu tư giảm đi nhiều. Ngoài ra, cá trê vàng ít bị biến động đặc biệt là vào mùa khô cá khan hiếm giá cá lên tới 60- 70 nghìn đồng/kg. Nếu so với nuôi cá truyền thống trong giai đoạn hiện nay thì cá trê vàng cho hiệu quả kinh tế cao hơn, trong khi thời gian nuôi công chăm sóc cũng ít hơn. So với các loại cá trước kia, con cá trê vàng phát triển rất nhanh, sau 3 tháng có những con đạt 0,2 gram trở lên.

Cùng với anh Thân Văn Hưng, gia đình ông Nguyễn Trí Luyện ở thôn Đồng Bùi, xã Song Mai cũng được triển khai mô hình với 2.000 m2 mặt nước. Sau khi được chọn hai hộ đủ điều kiện tham gia mô hình, Trung tâm DVKT nông nghiệp thành phố đã triển khai tổng số 32 nghìn con giống và 4 nghìn kg thức ăn công nghiệp cho hai hộ này. Đồng thời, cử cán bộ kỹ thuật thường xuyên kiểm tra hướng dẫn các hộ trong quá trình thực hiện. Đến nay, trọng lượng cá đạt 160- 200gram/con, sản lượng ước đạt gần 3.800kg, với giá bán hiện tại là 50 nghìn đồng/kg, tổng số tiền thu được trên 180 triệu đồng. Sau khi trừ tri phí đạt 47 triệu đồng/4.000m2 mặt nước.

Để đánh giá hiệu quả mô hình, mới đây, Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật thành phố phối hợp với UBND xã Song Mai tổ chức buổi hội thảo đầu bờ tạo nhằm tạo điều kiện cho các hộ nông dân được tham quan học tập thực tế mô hình, tuyên truyền cho các hộ trong và ngoài mô hình về kỹ thuật nuôi cá trê vàng trong ao đất gắn với tiêu thụ sản phẩm, trao đổi kinh nghiệm, thảo luận giữa cán bộ kỹ thuật với các hộ tham gia mô hình và bà con nông dân ngoài mô hình đánh giá những mặt được, những khó khăn trong quá trình sản xuất nhằm đánh giá hiệu quả của mô hình.

Qua đây, các hộ nuôi nhận thấy, cá trê vàng có tập tính sống khác hơn so với các loại cá khác, chúng ưa mát, ưa thời tiết ít chịu sự thay đổi nên khi nuôi các hộ cung cấp các điều kiện nuôi thích hợp nhất với các tập tính của nó. Có thể thả bèo, rau muống để cho môi trường gần với tập tính sống vốn có của chúng. Hiện nay, ngoài hình thức nuôi cá trê vàng theo hình thức công nghiệp, các hộ nuôi còn nuôi theo hình thức tự nhiên kết hợp nuôi công nghiệp nhằm giảm chi phí cho sản xuất chất lượng và tăng giá trị kinh tế nhất là trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản có nhiều biến động như hiện nay. Vấn đề người nuôi chủ động tìm hiểu chuyển đối tượng nuôi phù hợp sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất là những hộ nuôi ít vốn, diện tích ao nhỏ không thích hợp để nuôi cá truyền thống thương phẩm nếu chuyển sang nuôi cá trê vàng sẽ là lựa chọn hợp lý.

Trong những năm gần đây, giá bán cá trê vàng luôn ổn định, cá ăn tạp, dễ nuôi, ít dịch bệnh, tỷ lệ hao hụt thấp, chất lượng thịt thơm ngon và được thị trường ưa chuộng. Chính vì vậy, việc chuyển đổi đối tượng nuôi nhằm phù hợp với điều kiện thực tế, đây cũng là giải pháp hữu hiệu để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất là những hộ chăn nuôi không có điều kiện về vốn và diện tích ao nhỏ. Đồng thời, đa dạng hóa đối tượng nuôi thủy sản. Thành công của mô hình là cơ sở để thành phố tiếp tục nhân rộng và phổ biến cho các hộ nuôi cá thâm canh trên địa bàn.