“Roe” là cái tên thân thương của anh Nguyễn Văn Thùy ở thôn Núm, xã Dĩnh Trì, thành phố Bắc Giang mà người dân trong thôn thường gọi. Khi nhắc đến anh Roe, là mọi người biết đến mô hình trồng đào cổ bán Tết. Mô hình của anh được nhiều khách trong và ngoài tỉnh đến chiêm ngưỡng, đặt hàng, đem lại thu nhập cao cho gia đình.

Khác với những người bạn của anh Roe, sau khi học xong cấp ba các bạn anh người thi vào đại học, người đi lính, người thì chọn cho mình một nghề miễn sao thoát khỏi cái nghề làm ruộng. Tuy nhiên, với anh Roe lại lựa chọn cho mình cái nghiệp gắn với đồng ruộng trên chính những thửa ruộng ít ỏi của gia đình, đó là nghề trồng đào. Anh Roe nói “Trồng đào là công việc chính của gia đình khoảng 10 năm nay, góp phần ổn định đời sống sinh hoạt cho 6 nhân khẩu. Trung bình mỗi năm chăm sóc khoảng 150 gốc đào cổ,  với giá cho thuê  bình quân 8-9 triệu/gốc. Sau khi trừ các chi phí gia đình thu lãi khoảng 250 triệu/năm”.

Tiếp chúng tôi tại vườn đào của gia đình, anh Roe chia sẻ, với những gốc đào cổ khách hàng luôn lựa chọn để thuê chơi tết chứ không mua thẳng như những gốc đào tơ bởi giá cho thuê sẽ dẻ bằng một nửa so với giá khi mua thẳng. Mặt khác việc chăm sóc những gốc đào cổ hết sức tỉ mỉ yêu cầu người trồng phải dầy dặn kinh nghiệm mới chăm sóc được chúng.

Để có những gốc đào cổ đẹp, hàng năm vào trung tuần tháng 11 âm lịch anh thường lặn lội lên Lạng Sơn vào các bản vùng sâu, vùng xa tìm mua những gốc đào ta của người dân trên đó đem về dưới quê để trồng. Sau đó anh cắt tỉa tạo thế theo ý muốn, khoảng 1 tuần sau bắt đầu ghép mắt. Cũng theo anh Roe kỹ thuật ghép mắt hết sức quan trọng yêu cầu người ghép phải có đôi tay khéo léo, tỉ mỉ mới cho tỷ lệ ghép thành công cao. Muốn gốc ghép không bị tác động xấu từ môi trường tất cả các vết cắt đều được bịt kín bằng túi bóng. Mắt ghép anh chọn từ những cành bánh tẻ thân mập, mỗi điểm ghép tùy vào độ lớn nhỏ của gốc ghép mà ghép một hay nhiều mắt, sau ghi ghép các mắt ghép được cố định bằng dây nhựa vào gốc ghép rồi bịt kín, cách biệt với môi trường bên ngoài tránh vi khuẩn xâm nhập vào vết ghép. Sau một tháng tháo túi bóng tránh mắt ghép bị hấp hơi làm thối mắt ghép. Tất cả những công việc trên anh tiến hành vào khoảng tháng 11 âm lịch.

Quá trình chăm sóc cây đào của gia đình anh cũng khác so với các hộ khác rất nhiều. Thay vì bón phân lân, đạm tổng hợp như các hộ khác thì anh thường mua đỗ tương nghiền nhỏ ngâm với nước phân lợn hoặc mua cá rô phi ngâm thối sau khoảng 15 ngày anh đem tưới cho đào như vậy sẽ không bị sót như dùng phân lân tổng hợp. Cứ khoảng 15 ngày anh tưới một lần đến trung tuần tháng 7 thì ngừng tưới bón cho cây, lúc đó tiến hành bón kali để cho cây được bền hơn và nụ hoa to hơn. Việc cắt tỉa, tạo dáng cho những gốc đào cổ được tiến hành 2 lần/năm vào tháng 3 và tháng 7 âm lịch. Đặc biệt sau mỗi lần cắt tỉa cần bón, tưới ẩm cho cây nhằm cho cây bật nhiều răm hơn như vậy sẽ cho nhiều nụ hơn.

Thực tế cho thấy, những năm gần đây điều kiện thời tiết diễn biến hết sức phức tạp đòi hỏi người trồng đào phải phán đoán nhanh nhạy. Có những năm thời tiết nắng nóng kéo dài cây sinh trưởng nhanh nếu không có những biện pháp can thiệp tốt rất có thể hoa nở sớm. Tuy nhiên cũng có những năm thời tiết lạnh kéo dài nếu như vặt lá muộn hoa sẽ không nở do vậy đều ảnh hưởng đến thu nhập cuối năm.

Mặt khác, cần phòng bệnh nấm phấn trắng (rệp trắng) gây ra. Bệnh xuất hiện khi điều kiện thời tiết mưa nhiều độ ẩm không khí cao. Hàng năm bệnh thường xuất hiện vào hai thời điểm đầu xuân và trung tuần từ tháng 9 đến tháng 12. Khi đã mắc nấm phấn trắng thì hầu như trên thị trường chưa có loại thuốc đặc trị, cần vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ để hạn chế mầm bệnh.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng - Trưởng thôn Núm, xã Dĩnh Trì cho biết, trong điều kiện đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp thì việc chuyển đổi giống cây trồng là việc hết sức quan trọng, góp phần đáng kể nâng cao thu nhập cho người dân xã nhà. Mô hình trồng đào của gia đình anh Nguyễn Văn Thùy là một trong những mô hình điển hình tiên tiến của địa phương.

Bài, ảnh: Nguyễn Thị Thanh