I. NGUỒN GỐC GIỐNG  

Giống khoai tây Bliss là con lai giữa giống Atlantic (mẹ) và giống Lindsay (bố) do cục các ngành công nghiệp bang Victoria thuộc Úc chọn tạo và đưa ra sản xuất đại trà từ năm 1999. Hiện nay giống Bliss được phép trồng rộng rãi trên toàn cầu mà không cần giấy phép từ nhà chọn tạo giống. Giống Bliss được Viện Sinh học Nông nghiệp nhập nội từ năm 2016. 

II. ĐẶC ĐIỂM CHÍNH CỦA GIỐNG BLISS

+ Thời gian sinh trưởng 90 - 100 ngày.

+ Thời gian ngủ nghỉ dài 120 - 140 ngày

+ Củ tròn-oval, vỏ củ vàng sáng, ruột trắng, mắt củ nông, mắt củ nhiều, trung bình từ 8 – 10 củ/khóm, tia củ dài

+ Thân nửa đứng, số thân/khóm nhiều, lá rộng nhiều lông, lá mầu xanh sáng, độ che phủ cao. Hoa mầu trắng và ra tập trung sau trồng 45 - 50 ngày.

+ Năng suất trung bình 25 tấn/ha, hàm lượng chất khô 21,5%, hàm lượng đường khử thấp, phù hợp cho chế biến Chip

+ Chống chịu tốt với mốc sương, chịu nóng, chậm thoái hóa, mẫn cảm nhẹ với ghẻ thường.

III. PHẠM VI ÁP DỤNG

Quy trình áp dụng cho sản xuất giống và sản xuất thương phẩm trong vụ Đông và vụ Đông Xuân ở Đồng bằng sông Hồng, Trung Du miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ.

IV. NỘI DUNG QUY TRÌNH

4.1. Thời vụ trồng

+ Vụ Đông: trồng vào cuối tháng 10 đến đầu tháng 11 (25/10 - 5/11).

+ Vụ Đông Xuân: trồng vào giữa tháng 11 (15 - 20/11).

+ Vụ Xuân: trồng đầu tháng 12 đến đầu tháng 1 (tháng 12 - 5/1).

4.2. Chuẩn bị và làm đất:

a) Chọn đất: Do giống Bliss mẫn cảm với ghẻ thường nên chọn đất pha cát, tơi xốp, chủ động tưới tiêu và trên chân đất 1-2 vụ lúa để hạn chế sâu bệnh.

b) Làm đất, lên luống: Do tia củ của giống Bliss khá dài và nhiều củ nên phải đất làm kỹ và tốt nhất là trồng hàng đôi: luống rộng 120 - 130 cm, cao 20 - 25cm.

4.3. Chuẩn bị phân bón và vật tư:

- Lượng phân bón cho: 

- Cách bón:

+ Bón lót: Bón toàn bộ phân chuồng hoai mục HOẶC hữu cơ vi sinh + 100% NPK Lâm Thao (5-10-3) + 100% Lân supe.

+ Bón thúc:     * Với sản xuất giống: Bón khi cây cao 7 - 10 cm (sau trồng 10 - 15 ngày) bón toàn bộ lượng phân còn lại (5 kg Ure, 7 kg Kali sulphat), sau đó vun cao.

* Với sản xuất thương phẩm;

Lần 1 bón khi cây cao 7 - 10 cm (sau trồng 10 - 15 ngày) bón 2/3 Urê + 2/3 Kali sulfat, kết hợp xới váng, làm cỏ và vun vào gốc.

                        Lần 2 sau lần thứ nhất 20 - 25 ngày, bón lượng Urê và Kali còn lại.

CHÚ Ý: Bón rải trên mặt luống, không chạm phân vào lá và cây.

4.4. Mật độ, lượng giống và cách trồng:

a) Mật độ và lượng giống:

- Với sản xuất giống:

Mật độ trồng: 6 - 7 khóm/m², tương đương 1.700 - 1.800 khóm/sào BB.

Khoảng cách: hàng cách hàng 20 cm, cây cách cây 18 - 20 cm.

Lượng giống: 55 - 60 kg/sào BB

- Với sản xuất thương phẩm

Mật độ trồng 5 - 6 khóm/m², tương đương 1.300 - 1.400 khóm/sào BB.

Khoảng cách: hàng cách hàng 20 cm, cây cách cây 25 - 30 cm.

Lượng giống: 42 - 45 kg/sào BB

b) Xử lý giống:

Xử lý giống:

            Bẻ mầm đỉnh: Nhận giống, xử lý mầm, nếu có vặt bỏ và phân loại cỡ củ (phân làm 03 loại: nhỏ, vừa và to

Ủ giống:

            + Sử dụng rơm sạch nhúng qua thuốc nấm Rhidomin phủ nên giống để kích thích toàn bộ mầm, củ giống

Bồ giống:

            + Bổ đôi, ba hoặc bốn tùy vào lượng mầm/củ giống

            + Dùng dao lưỡi mỏng, sắc để cắt. Trước mỗi lần cắt bắt buộc phải nhúng vào cồn 70 độ hoặc nước xà phòng nhằm ngăn chặn sự lây lan và xâm nhập của nấm bệnh.

            + Bổ xong rải mỏng ra nơi thông thoáng để miếng cắt nhanh khô

c) Cách trồng:

- Rạch hàng (sâu 7-10cm) giữa luống theo chiều dọc, bón lót phân xuống đáy rồi lấp 1 lớp đất mỏng (2-3cm) lên phân.

- Trồng hàng đôi, đặt củ giống hai hàng so le bám mép rãnh phân theo khoảng cách như trên, lấp kín củ một lớp đất dầy 3 - 5 cm.

Chú ý: Đặt củ tránh để củ tiếp xúc với phân bón, nhất là phân hóa học.

V. CHĂM SÓC, PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH VÀ THANH LỌC RUỘNG GIỐNG

1. Chăm sóc

1.1. Vun xới kết hợp bón thúc

Đặc điểm giống Bliss nhiều tia và tia củ khá dài để có nhiều tia hữu hiệu cần vun sớm:

- Sản xuất giống:

+ Lần 1: Khi cây cao 7 - 10cm (sau trồng 10 - 15 ngày) xới váng và sử dụng 5 - 6 kg đạm + 7 - 8 kg kali trộn và rải đều trên mặt luống, không chạm thân, lá rồi vun đất vào gốc và lấp kín phân (3 - 5cm).

+ Lần 2 hạn chế xanh củ và cỏ dại: Sau vun lần thứ nhất 20 - 25 ngày; lấy đất dưới rãnh phủ mặt luống không chạm luống gây đứt tia củ, tuyệt đối không bón thêm đạm.

- Sản xuất thương phẩm:

+ Lần 1: Khi cây cao 7 - 10cm (sau trồng 10 - 15 ngày) xới váng và sử dụng 5 kg đạm + 5 kg kali trộn đều, rải đều trên mặt luống, không chạm thân, lá rồi vun đất vào gốc và lấp kín phân (3 - 5cm).

+ Lần 2 hạn chế xanh củ: Sau vun lần thứ nhất 20 - 25 ngày sử dụng 2kg đạm + 3kg Kali trộn đều và rải hai bên sườn luống rồi lấy đất dưới rãnh phủ mặt luống không chạm luống gây đứt tia củ.

1.2. Tưới nước:

+ Tưới sớm (tùy độ ẩm đất) và giữ ẩm đều trong 65 - 70 ngày đầu, tuyệt đối không để ruộng quá khô và không được để đọng nước trong rãnh.

2. Phòng trừ sâu bệnh hại

2.1. Chuẩn bị và xử lý giống:

+ Do củ giống được bảo quản lạnh, nên khi nhận giống cần thúc mầm bằng cách để ủ giống (từ 5 - 7 ngày) ở nơi thoáng mát, có ánh sáng tán xạ, tránh mưa.

+ Trước khi trồng cần nhúng củ giống vào dung dịch thuốc Validacine hoặc Aliette 80WP nồng độ 10 g/lít nước sạch.

+ Bổ củ giống có kích thước trên 5 cm, dùng dao sắc bổ từ chính giữa mầm đỉnh xuống rốn củ, sau mỗi lần bổ cần nhúng dao vào cồn 70 độ hoặc dung dịch thuốc trừ nấm.

2.2. Trồng đến mọc:

+ Sử dụng phân chuồng hoai mục.

+ Trồng sử dụng thuốc (Diazan 10H, Vibasu 10RG) trộn đều với phân bón lót trị sâu đất, dế, kiến …

2.3. Vun và sau vun lần 1:

+ Sử dụng thuốc gốc đồng (Bordeaux M25Wp, Metaxyl 25WP, Ridomil 68WP, Coc 85WP….) phun luân phiên thuốc phòng sương mai 7-10 ngày phun 01 lần.

+ Đối với sản xuất giống sau vun lần thứ nhất 10-15 tiến hành thanh lọc ruộng giống; nhổ bỏ cây khác dạng, cây nhiễm virus

2.4. Vun và sau vun lần 2:

+ Sử dụng thuốc (Detect 50WP, Ortus 5SC, Comite 73EC…) phun phòng, trị nhện và rệp trích hút.

+ Tiếp tục sử dụng thuốc gốc đồng phun luân phiên phòng sương mai 7-10 ngày 01 lần.

+ Đối với sản xuất giống cần thanh lọc ruộng giống sau 60 ngày sinh trưởng (nhổ bỏ cây bị bệnh cùng củ đem tiêu hủy xa ruộng giống)

2.5. Trước thu hoạch:

+ Không tưới nước sau 75 ngày sinh trưởng.

+ Đối với sản xuất giống phải thanh lọc trước khi thu 5-7 ngày (thu toàn bộ củ trên cây bị bệnh)

+ Cắt dây trước thu 3-5 ngày.

2.6. Thu hoạch

+ Thu hoạch khi cây đạt 85-90 ngày tuổi đối với sản xuất giống, thương phẩm khi 75% lá phía dưới ngả vàng.

+ Thu vào những ngày nắng ráo.

+ Thu hoạch phân loại (theo tiêu chuẩn hợp đồng) và phơi trên mặt luống sau 2-3h mới đóng bao.

VI. XỬ LÝ VÀ BẢO QUẢN GIỐNG BLISS

- Bảo quản giống bằng kho lạnh.

- Quy trình từ thu hoạch đến vào kho bảo quản: Khoai giống thu à phân loại để se vỏ à đóng bao à về kho à xử lý loại bỏ củ không đạt tiêu chuẩn (củ thối, chạm, dập, nhỏ, nứt . . .) còn lẫn à để tán xạ 3-5 ngày à vào kho bảo quản ở nhiệt độ 2 - 4 ^oC.

Bài: Mạnh Hùng