Nuôi thủy sản theo hướng an toàn nhằm tạo ra sản phẩm sạch đáp ứng được nhu cầu người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc sử dụng và lạm dụng thuốc kháng sinh và các chất hóa học dẫn đến tính kháng thuốc và tồn dư thuốc trong các sản phẩm thủy sản gây ảnh hưởng đến môi trường nước, sức khỏe con người. Ứng dụng chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản được xem là cách tiếp cận sinh học, thân thiện với môi trường và cho hiệu quả cao.

Đối với môi trường nước ao nuôi, các vi sinh vật tiếp xúc trực tiếp với vật nuôi, với hệ hô hấp và thức ăn của vật nuôi, do vậy các vi sinh vật này dễ dàng xâm nhập vào hệ tiêu hóa của vật nuôi. Do vậy, việc sử dụng chế phẩm sinh học trong nuôi trồng không chỉ có lợi trực tiếp đối với loài thủy sản nuôi mà còn tác động đến cả môi trường nước.

Trong hệ thống nuôi thâm canh, mật độ thả giống thường rất cao, cùng với các yếu tố khác sẽ gây ra stress cho vật nuôi và thường dẫn đến kết quả là vật nuôi chậm lớn và hiệu quả thức ăn giảm, hệ thống miễn dịch kém, do vậy vật nuôi dễ bị tổn thương đối với các vi sinh vật gây bệnh có mặt trong ao. Như vậy, chế phẩm sinh học là giải pháp có hiệu quả rõ rệt đối với sức khỏe của vật nuôi. Ngoài ra, chế phẩm sinh học còn được sử đụng để thúc đẩy sự phát triển của vật nuôi.

Chế phẩm sinh học được sử nhiều nhất là các dòng  Bacillus spp.  (B.  subtilis,  B.  licheniformis  và  B.  circulans),  Bifidobacterium spp.  (B.  bifidum,  B.  lactis,  và  B.  thermophilum), axit Lactic (Lactobacillus  spp) và  Saccharomyces cerevisiae.

Ngoài ra, việc ứng dụng chế phẩm sinh học trong nuôi trồng giúp cải thiện chất lượng nước trong các trại ương giống. Hiện nay, việc gia tăng chất hữu cơ, nồng độ phốt pho và các hợp chất ni tơ là mối lo ngại đối với người nuôi. Chế phẩm sinh học có vai trò quan trọng trong việc làm phân hủy chất hữu cơ, giảm nồng độ phốt pho và các hợp chất nitơ.

Việc sử dụng chế phẩm sinh học nhằm hạn chế tối đa khả năng sử dụng kháng sinh trong việc phòng và trị bệnh thủy sản là hướng đi đúng nhằm tránh khả năng tạo ra các dòng vi khuẩn kháng thuốc ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi và con người. Thực tế hiện nay trên địa bàn tỉnh, chế phẩm sinh học đã được ứng dụng rộng rãi trong nuôi trồng thủy sản và đã mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ, góp phần không nhỏ vào sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản trong tương lai.

Nguyễn Linh