Muốn chăn nuôi bò thịt đạt được năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao, người chăn nuôi cần quan tâm đến những vấn đề cơ bản như : Giống, tuổi, giới tính, khối lượng lúc giết mổ, dinh dưỡng và phương thức vỗ béo.

1. Giống :

Giống là một trong những vấn đề quan trọng nhất. Giống khác nhau thì tốc độ sinh trưởng, phát triển, tích lũy thịt, mỡ khác nhau. Hiện nay trên thế giới nhiều giống bò có tỷ lệ thịt xẻ tới 70%, tỷ lệ thịt tinh trên 50%, giá trị dinh dưỡng thịt rất cao và rất thơm, ngon. Ngoài các giống bò chuyên thịt, ở các cơ sở chăn nuôi bò sữa, người ta cũng chọn lọc những bê đực khỏe mạnh đưa vào nuôi dưỡng với một chế độ thích hợp để vỗ béo và giết mổ. Đây cũng là những nguồn cung cấp sản phẩm thịt bò chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng sản lượng thịt bò.

2. Tuổi :

Trong quy trình vỗ béo và giết mổ, người ta thường nuôi bò từ 16 – 24 tháng tuổi với quy trình công nghệ cao để giết mổ.

Tuổi giết mổ khác nhau thì chất lượng thịt cũng khác nhau. Bê và bò tơ cho thịt màu nhạt, ít mỡ, thịt mềm và thơm ngon hơn. Bò lớn tuổi cho thịt màu đỏ, đậm, nhiều mỡ, thịt dai hơn và tất nhiên là không thơm ngon bằng thịt bê tơ. Tỷ lệ các cơ quan nội tạng sẽ giảm theo tuổi và ngược lại độ béo sẽ tăng dần lên.

3. Giới tính :

Thường thì bò cái thớ thịt nhỏ hơn bò đực, mô giữa các cơ ít hơn, thịt vị đậm hơn, vỗ béo nhanh hơn. Ngược lại bò đực có tỷ lệ thịt xẻ cao hơn bò cái cùng độ tuổi vì bò cái có cơ quan sinh dục phát triển hơn bò đực. Trong quy trình vỗ béo người ta có thể thiến bò đực lúc 7 – 12 tháng tuổi để vỗ béo, nếu bò thiến sớm để vỗ béo thì thịt bò sẽ mềm hơn và béo nhanh hơn.

4. Khối lượng lúc giết mổ :

Khối lượng bò đưa vào giết mổ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như : Giống, khả năng tăng trọng, thời điểm tích lũy nạc lớn nhất, chế độ nuôi dưỡng, hệ số tiêu tốn thức ăn, thị trường và giá cả...

5. Dinh dưỡng và phương thức vỗ béo :

Kỹ thuật chăn nuôi thâm canh bò thịt hiện nay là chọn lọc những bê khỏe mạnh của các giống cao sản chuyên thịt đưa vào nuôi dưỡng với chế độ thâm canh cao để đạt được khối lượng giết mổ cao nhất ở giai đoạn bê sinh trưởng với cường độ cao nhất ( dưới 24 tháng tuổi ). Các khẩu phần ăn khác nhau sẽ cho tỷ lệ thịt xẻ, tỷ lệ thịt tinh khác nhau khi giết mổ.

Để bò có tỷ lệ thịt cao, thơm, ngon cần có thời gian vỗ béo trước khi giết mổ. Vỗ béo là dùng biện pháp dinh dưỡng, chăm sóc nuôi dưỡng làm cho khối lượng con vật tăng nhanh và phẩm chất thịt được cải thiện. Thời gian vỗ béo tùy thuộc vào phương thức vỗ béo, thức ăn, giống, độ béo của bò. Thời gian vỗ béo quá ngắn thì thịt sẽ nhiều nước, thời gian vỗ béo thích hợp thì chất lượng thịt sẽ cao hơn, khoảng 3 tháng.

Khẩu phần thức ăn vỗ béo cho bò giàu đạm và nhiều sắt thì thịt bò sẽ đỏ đậm, khẩu phần thức ăn có nhiều bột bắp thì mỡ bò sẽ vàng, thịt thơm ngon và khẩu phần thức ăn có tỷ lệ các phụ phẩm công nghiệp thì thịt bò có thớ lớn và nhiều mỡ giắt ( mỡ giữa các lớp thịt ).

Trong 1 tháng đầu cho bò ăn từ 1 – 1,5 kg cám công nghiệp/con/ngày. Đến tháng thứ hai, lượng cám cho ăn tăng lên 2kg/con/ngày. Sau đó giữ ổn định lượng thức ăn này cho tới khi xuất bán. Chú ý, nếu cho bò ăn quá nhiều, bò sẽ bị rối loạn tiêu hóa. Nếu cho bò ăn cám khô, bò có thể không ăn/ bởi, bụi cám dễ làm cho bò bị hắt xì; trường hợp ăn quá lỏng, thức ăn sẽ chạy thẳng xuống dạ khế mà không qua dạ cỏ, như vậy, sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bò.  Do đó, khi cho bò ăn, tốt nhất thức ăn nên ở dạng ướt sền sệt.

Bò là động vật nhai lại, chất thô là thành phần không thể thiếu trong khẩu phần. Do vậy cần chú ý cung cấp cỏ tươi, rơm rạ hay cỏ khô cho bò ăn.

Ngoài ra, nếu có điều kiện nên bổ xung B-complex trộn vào cám cho bò ăn với liều lượng ghi trên bao bì. Khi đó, con vật sẽ được bổ sung thêm vitamin, chúng ăn ngon miệng hơn và ăn được nhiều hơn.

Sau thời gian khoảng 2-3 tháng, khối lượng con vật đã tăng nhanh và phẩm chất thịt được cải thiện. Kết thúc giai đoạn vỗ béo này, cần bán thịt ngay để đảm bảo hiệu quả kinh tế mang lại.

Bài: Nguyễn Thị Liên