Những năm gần đây trên toàn tỉnh, xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp kết hợp với du lịch nông nghiệp, bao gồm homestay, farmstay và các trang trại cung cấp dịch vụ trải nghiệm, tạo ra hiệu quả kinh tế "kép" và góp phần xây dựng nông thôn xanh đẹp hơn, cải thiện môi trường sinh thái. Những kết quả này không chỉ là sự nỗ lực đồng bộ từ các cấp, ngành và cộng đồng nông dân mà còn có vai trò quan trọng của công tác khuyến nông.

Những mô hình điểm

Nhờ sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, năm 2016, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ Kỹ thuật Nông nghiệp huyện Yên Thế để triển khai mô hình tưới phun mưa trên cây chè, với diện tích gần 10 ha. Qua thành công của dự án, năm 2018, Trung tâm Khuyến nông tiếp tục xây dựng mô hình sản xuất chè hữu cơ, bao gồm 9 ha tại xã Xuân Lương và Canh Nậu, với sự tham gia tích cực của 36 hộ nông dân.

Ông Hoàng Văn Hà, một nông dân tại bản Ven, xã Xuân Lương, là một trong những người tham gia mô hình với diện tích 7.200m2, đã chia sẻ: “Chè là cây trồng truyền thống lâu năm của vùng đất Xuân Lương. Trước đây, tôi không có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng và chăm sóc chè, dẫn đến chất lượng kém, giá bán thấp và hiệu quả kinh tế không cao. Trung tâm Khuyến nông đã hướng dẫn chúng tôi cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho chè theo hướng hữu cơ. Kết quả, năng suất tăng cao, chè không chỉ có chất lượng ngon mà còn giá bán cao hơn”.

Thành công của các mô hình không chỉ hồi sinh nhiều nương chè mà còn khuyến khích nông dân mở rộng diện tích, tạo ra vùng sản xuất chè quy mô lớn và tập trung. Những khu vườn chè rộng lớn không chỉ mang lại thu nhập cao và ổn định cho cộng đồng nông dân, mà còn tạo nên một cảnh quan sinh thái tuyệt vời. Những thảm chè xanh mướt bám dài trên sườn đồi, hòa quyện với sắc xanh của núi rừng, tạo nên một bức tranh yên bình và thơ mộng. Điều này đã làm nền tảng, góp phần cho sự phát triển của Khu du lịch bản ven Xanh, thu hút hàng nghìn du khách đến thăm quan, nghỉ dưỡng và trải nghiệm mỗi dịp cuối tuần.

Anh Hoàng Văn Hiệp, Giám đốc HTX Du lịch Đồng Dao, xã Quý Sơn, Lục Ngạn, sau chuyến tham quan mô hình ở Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình… do Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức năm 2018 và sự tham gia vào Diễn đàn khuyến nông @ nông nghiệp tại Hải Dương năm 2020, đã thu nhận những bài học quý báu từ các vùng quê khác. Mặc dù đối mặt với những thách thức về sinh thái, đất đai, con người và khí hậu tương tự, nhưng anh đã chú ý đến sự phát triển mạnh mẽ của các trang trại sinh thái nông nghiệp ở những địa phương đó.

Với sự học hỏi này, anh đã tổ chức lại quy trình sản xuất, duy trì liên lạc thường xuyên với Trung tâm Khuyến nông tỉnh và Trung tâm Dịch vụ Kỹ thuật Nông nghiệp huyện để nhận được sự tư vấn và tham gia mô hình khuyến nông. Sản phẩm của HTX được chứng nhận và xuất khẩu sang Nhật, ký kết hợp đồng với Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu với giá ổn định và cao hơn thị trường. Anh đã mạnh dạn phát triển lĩnh vực du lịch và xây dựng trang trại nông nghiệp sinh thái có diện tích 21 ha. Cảnh quan tự nhiên với sơn thủy hữu tình, hồ Bầu Lời xanh ngắt, trải dài trên những đồi vải thiều, cam, và bưởi của trang trại gia đình anh tạo nên không gian đẹp và độc đáo, thu hút các du khách về tham quan, trải nghiệm.

Bà Hà Thị Hậu Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch Vụ Kỹ thuật Nông nghiệp thành phố Bắc Giang, cho biết Trung tâm đã tập trung xây dựng nhiều mô hình khuyến nông kết hợp du lịch sinh thái. Điển hình như việc nuôi đà điểu, thủy sản, và trồng hoa Mã Tiên Thảo, oải hương và Cúc Bách Nhật tại khu du lịch phim trường Rose Garden thôn Đồng Thuyền, Phường Đa Mai. Những mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cho người sản xuất mà còn linh hoạt đáp ứng nhu cầu đa dạng của cộng đồng. Đồng thời, đã đóng góp tích cực vào sự phát triển của khu du lịch sinh thái, tạo trải nghiệm độc đáo và không gian xanh, sạch sẽ, đẹp mắt.

Tiềm năng du lịch sinh thái nông nghiệp

Bắc Giang, được thiên nhiên ưu đãi, hiện lên bức tranh trầm mặc với những viên ngọc quý như khu vực Đồng Cao ở xã Thạch Sơn, khu du lịch sinh thái Đồng Thông ở xã Tuấn Mậu, và Khe Rỗ tại xã An Lạc, huyện Sơn Động; cùng với khu du lịch sinh thái Suối Mỡ, xã Nghĩa Phương, huyện Lục Nam. Hồ Cấm Sơn và hồ Khuôn Thần hòa quyện, được các cánh rừng nguyên sinh ôm ấp, tạo nên một vẻ đẹp đặc sắc. Bản Xoan tinh khôi, nằm sâu trong xã Xuân Lương, huyện Yên Thế, cùng với bản Khe Nghè và suối Nước Vàng tại xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, làm nổi bật bức tranh tuyệt vời, hứa hẹn nhiều triển vọng cho du lịch nông thôn.

Huyện Lục Ngạn, với đất đai rộng lớn và khí hậu đặc trưng, trở thành nơi lí tưởng cho việc phát triển đa dạng loại cây ăn quả với bốn mùa hoa thơm trái ngọt, cành trĩu xum xuê. Cùng với cảnh quan tự nhiên đặc biệt, nông thôn Bắc Giang đang dần trở thành điểm đến quyến rũ hơn bao giờ hết. Những thửa ruộng, vườn quả xanh tươi, trang trại sinh thái hiện đại, và những cánh rừng xanh thẳm ngắm cùng nhau tô điểm cho bức tranh nông thôn rực rỡ.

Chương trình OCOP không chỉ làm thay đổi cuộc sống của cộng đồng nông dân, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa đặc trưng và nâng cao giá trị của những sản phẩm độc đáo. Quy hoạch nông thôn mới đã mở ra những con đường mới, kèm theo đó là những công trình công cộng to đẹp, hiện đại, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện mức sống cho người dân. Nông thôn Bắc Giang trở nên xanh sạch và đẹp đẽ, tạo nên điểm đến không thể bỏ qua đối với du khách. Tất cả những yếu tố này cùng nhau hình thành tiềm năng lớn, làm nên vẻ đẹp riêng biệt cho Bắc Giang trong lĩnh vực du lịch sinh thái nông nghiệp.