Các đại biểu tham quan giống lúa Tám xoan đột biến gieo cấy vụ mùa 2009 tại HTX nông nghiệp Đình Bảng (thị xã Từ Sơn).(chú thích ảnh)
Những năm gần đây, Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư tỉnh đã tích cực tìm kiếm, xây dựng mô hình sản xuất giống lúa năng suất và chất lượng gạo ngon như: HT1, LT2, LT6, Bắc Thơm  số 7, nếp PD2… Các giống lúa này đã và đang phát huy hiệu quả kinh tế cho người nông dân. Trung tâm đã đề ra mục tiêu tiếp tục tìm kiếm giống lúa chất lượng mới, đặc biệt là các giống cổ truyền… như giống Tám Xoan Hải Hậu, chất lượng gạo thơm, ngon… được người dân Việt Nam yêu dùng.
Do giống Tám Xoan có thời gian sinh trưởng dài, yếu cây, chống chịu sâu bệnh kém, năng suất không cao (100-120kg/sào) và là giống cảm quang nên chỉ gieo cấy ở vụ mùa, nhân dân Bắc Ninh nhiều năm nay không gieo cấy giống lúa này… Song do yêu cầu của sản xuất và đặc tính giống Tám Xoan, các nhà chọn tạo giống đã gây đột biến bằng chiếu xạ tia Gamma (Co60) chọn ra được giống Tám Xoan đột biến. Giống có chiều cao cây 100-115 cm, không cảm quang chu kì, nên gieo cấy được cả hai vụ mùa và  xuân. Thời gian sinh trưởng vụ xuân: 130 -140 ngày, vụ mùa là 104-105 ngày. Độ thuần giống cao, khả năng đẻ nhánh khoẻ, dạng cây gọn, cây khoẻ cứng, lá đòng đứng, trỗ thoát đều, vỏ trấu mầu nâu sáng, hạt gạo trong, thon dài, không bạc bụng, cơm thơm mềm. P1000 hạt: 22 - 23 gam, năng suất trung bình 50 - 60 tạ, thâm canh tốt đạt trên 70 tạ/ha.Căn cứ vào đặc tính sinh vật học như trên, vụ xuân năm 2009 Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư đã xây dựng mô hình trình diễn ở HTX Đông Mai (Yên Phong), HTX Cảnh Hưng (Tiên Du), HTX Công Cối (Quế Võ) với tổng diện tích 0,5 ha. Bước đầu nhận thấy đây là giống có thời gian sinh trưởng ngắn, dễ thâm canh, chống chịu sâu bệnh khá, chất lượng gạo thơm ngon, năng suất trung bình đạt 220-240kg/sào, cụ thể gia đình ông Nguyễn Hữu Bào  (HTX Công Cối) đạt 245 kg/sào, gia đình ông Nguyễn Văn Cận (HTX Đông Mai) đạt 230kg/sào...Từ kết quả trên, vụ mùa năm 2009 Trung tâm đã xây dựng, mở rộng diện tích giống Tám Xoan đột biến với tổng diện tích 13,5 ha, cụ thể là: HTX NN Đình Bảng (thị xã Từ Sơn) 5 ha; HTX Ninh Xá (Thuận Thành) 3,5 ha; HTX Nguyệt Cầu (Yên Phong) 1,5 ha; HTX Mao Yên (Quế Võ) 3,5 ha. Ngày 24-9 vừa qua lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT và Trung tâm đã đi kiểm tra và đánh giá: Giống lúa Tám Xoan đột biến có nhiều ưu điểm như thời gian sinh trưởng ngắn, dễ thâm canh, trỗ thoát bông nhanh và độ thuần giống khá… cho năng suất trung bình đạt 200-220kg/sào. Song điều đáng chú ý là khả năng kháng bệnh bạc lá hơn giống Bắc Thơm số 7. Căn cứ vào đặc điểm trên, Trung tâm đề nghị cho khảo nghiệm, mở rộng mô hình vào vụ xuân và vụ mùa 2010 từ 80-100 ha, để nông dân Bắc Ninh có gạo Tám Xoan mới, phục vụ nhu cầu ngày càng cao của địa phương.

Theo: Nguyễn Văn Khoát ,baobacninh.com.vn