Hiện tượng rụng quả non ở các cây có múi như cam, quýt, chanh và nhiều loại cây khác là một hiện tượng tự nhiên, bình thường. Tuy vậy nếu bị rụng nhiều quá sẽ làm giảm năng suất và cần phải có biện pháp hạn chế.

Rụng quả do 3 nguyên nhân chủ yếu như thiếu dinh dưỡng, thời tiết không thích hợp hoặc thay đổi đột ngột và do sâu bệnh hại.

1. Nguyên nhân do thiếu dinh dưỡng 

Sau khi đậu quả, cây thiếu dinh dưỡng sẽ không đủ sức nuôi toàn bộ số quả trên cây nên phải rụng bớt đi để tập trung dinh dưỡng nuôi số quả còn lại. Khắc phục hiện tượng này bằng cách bón phân cung cấp bổ sung dinh dưỡng cho cây.

* Cách bón: Bón phân đầy đủ, cân đối giữa phân hữu cơ, đạm và lân sau mỗi vụ thu hoạch để cây lấy lại sức phát triển thân lá, đủ khả năng nuôi được nhiều quả về sau. Lượng phân nên bón theo sản lượng quả mà cây đã đạt được hoặc dự kiến sản lượng cây sẽ cho thu hoạch;

Khi quả non đã hình thành cần nhiều đạm và kali: Bón hỗn hợp phân Đạm Urê và phân Kaly clorua (Kaly đỏ) để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây, lượng phân bón tuỳ thuộc vào tuổi cây và sản lượng quả cho thu hoạch;

Ngoài phân bón gốc, ở giai đoạn cây đã có quả non sử dụng phân bón qua lá có hàm lượng đạm, kali và các nguyên tố vi lượng đem lại hiệu quả nhanh và rõ rệt.

Kết hợp thường xuyên tạo hình, tỉa cành thông thoáng. Tưới, tiêu nước hợp lý. Không để vườn cây bị quá ẩm. Nếu vườn cây bị trũng, úng nước thì phải bổ sung thêm đất, lên luống, làm rãnh để thoát nước.

 2. Nguyên nhân do thời tiết 

Thời tiết như khô hạn kéo dài, giá lạnh, thời tiết thay đổi đột ngột hoặc mưa gió lớn làm tăng tỷ lệ rụng quả, nguyên nhân này biện pháp hạn chế khó khăn, bà con nên áp dụng theo kinh nghiệm thực tế ở từng địa phương.

3. Nguyên nhân do sâu bệnh hại 

Giai đoạn từ khi có quả non đến thu hoạch cần chú ý một số sâu bệnh hại chính: Nhện đỏ, bệnh Phấn trắng, bệnh Loét và Bệnh nứt thân sùi bọt… Bệnh nứt thân sùi bọt, phấn trắng làm cả cây bị suy yếu, gây rụng lá và rụng quả non hàng loạt, bệnh nặng có thể làm chết cây, cần phát hiện và phòng trừ sớm. Những cây nhiễm bệnh vàng lá gân xanh (Greening) tỉ lệ quả non bị rụng cũng rất cao.

Phòng trừ tốt các bệnh do nấm gây ra. Sau các đợt mưa to, mưa kéo dài tiến hành phun thuốc có chứa gốc đồng (Cu) lên toàn bộ tán cây và đất xung quanh gốc cây hoặc vào mùa mưa định kỳ phun thuốc phòng bệnh 15 – 20 ngày/lần. Rải vôi bột sau mùa mưa. Vào tháng 11 - 12 hàng năm, quét thuốc Boóc-đô 10% hoặc vôi dưới gốc. Sử dụng chế phẩm vi sinh Trichoderma trừ bệnh cây (Trico - DHCT - 108 bào tử/gam) để phòng trừ nấm bệnh, tuyến trùng hại rễ cây, vừa tạo điều kiện tốt cho vi sinh vật có ích trong đất phát triển, kích thích sự tăng trưởng và phục hồi bộ rễ, phân giải các chất xơ, kết hợp với phân hữu cơ có tác dụng cải tạo đất xốp hơn, chất mùn nhiều hơn, tăng mật độ côn trùng có ích và giữ được độ phì của đất.

Bài: Mạnh Hùng