Theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, năm 2025 chuột gây hại cây trồng trên địa bàn toàn tỉnh đến nay trên 3.000 ha, trong đó diện tích nhiễm nặng khoảng 100 ha. Để thực hiện công tác phòng, chống chuột bảo vệ sản xuất trồng trọt, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Kế hoạch tổ chức thực hiện phòng, chống chuột bảo vệ sản xuất trồng trọt trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, năm 2026 và đưa ra một số nhiệm vụ và giải pháp cụ thể:

Tổ chức diệt chuột với quy mô tập trung, đồng loạt ở tất cả các xã, phường có sản xuất trồng trọt, tổ chức các đợt diệt chuột tập trung trong năm, cụ thể:

Đợt 1: Triển khai diệt chuột vào thời điểm lấy nước đổ ải vụ Xuân (từ trung tuần tháng 1 đến cuối tháng 2); khi có nước vào ruộng chuột sẽ di chuyển tập trung về các khu gò, đống, bờ mương, bờ ruộng lớn, ven làng, bờ bụi,… để tìm kiếm thức ăn và cư trú, đây là thời điểm thuận lợi để triển khai các biện pháp diệt chuột. Vì vậy, cần tổ chức các đợt diệt chuột đồng loạt bằng bả diệt chuột trên toàn bộ diện tích cây trồng, các bờ mương, bờ máng, chân đê, bờ ruộng gần trang trại chăn nuôi, gần khu công nghiệp, cụm công nghiệp, ruộng gần khu dân cư...

Đợt 2: Tổ chức diệt chuột ngay từ đầu vụ sản xuất vụ Mùa (đầu tháng 7) bằng bả diệt chuột có nguồn gốc sinh học trên các bờ mương, bờ máng, chân đê, bờ ruộng gần trang trại chăn nuôi, gần khu công nghiệp, cụm công nghiệp, ruộng gần khu dân cư; kết hợp diệt chuột bằng biện pháp thủ công ngay sau khi thu hoạch lúa Xuân.

Đợt 3: Ngay sau khi thu hoạch lúa vụ Mùa và trước khi trồng cây vụ Đông (tháng 10 - 11) diệt chuột bằng các biện pháp thủ công (đánh bẫy, soi đèn, hun khói, đổ nước…). Đây là thời điểm áp dụng biện pháp diệt chuột thủ công hiệu quả nhất

Áp dụng các biện pháp canh tác, vật lý, cơ học (thủ công), sinh học và hóa học để diệt chuột hiệu quả, vệ sinh đồng ruộng sau thu hoạch, phát quang bờ bụi, tìm và phá ổ chuột ngay từ đầu vụ, nhất là các khu vực gò cao, đất hoang hoá để hạn chế nơi ẩn náu và sinh sản của chuột, huy động được mọi lực lượng trong cộng đồng (nông dân, học sinh, các đoàn thể…) cùng tham gia diệt chuột, dùng đèn để soi bắt chuột vào ban đêm. Sử dụng các loại bẫy cơ học: Bẫy bán nguyệt, bẫy sập, bẫy lồng, bẫy dính… tìm kiếm các hang ổ của chuột để đào bắt, hun khói hoặc đổ nước vào hang chuột cho chuột chạy ra và dùng đơm đó, lưới để bắt, khuyến khích phát triển đàn mèo, chó để săn bắt chuột trong các hộ gia đình, khu trang trại, gia trại… Sử dụng các bẫy, bả diệt chuột có nguồn gốc sinh học

Áp dụng biện pháp hoá học để diệt chuột vào các đợt cao điểm sau khi đã sử dụng các biện pháp khác mà chuột vẫn có khả năng phá hoại mạnh trên đồng ruộng. Khuyến cáo sử dụng các loại thuốc BVTV phòng trừ chuột chuột trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam; ưu tiên sử dụng các loại thuốc BVTV diệt chuột thế hệ mới an toàn, thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, ít độc hại với người, vật nuôi và môi trường. Sử dụng một số loại hoạt chất thuốc BVTV để phòng trừ chuột có hiệu quả hiện nay trên địa bàn tỉnh như: Brodifacoum (Bachuot TAT 0.005% DR, Diof 0.006AB dạng bả trộn sẵn); Diphacinone (Gimlet 0.2GB dạng bả trộn sẵn, Gimlet 800SP dạng chưa trộn sẵn); Bromadiolone (Antimice 0.006GB, Killrat 0.005 Wax block dạng trộn sẵn); Flocoumafen (Storm 0.005% block bait dạng viên nén).

Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo UBND xã, phường chỉ đạo cơ quan chuyên môn, huy động lực lượng trên địa bàn tham gia phòng, chống chuột bảo vệ sản xuất; thời điểm chỉ đạo diệt chuột hiệu quả cao là trước mỗi vụ sản xuất, phòng trừ với quy mô tập trung, đồng loạt vào thời điểm chuột chưa vào mùa sinh sản; giai đoạn chuyển tiếp giữa các vụ để đạt được hiệu quả diệt chuột cao.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, tổ chức tập huấn, hướng dẫn áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong phòng, chống chuột cho cán bộ và nông dân; thực hiện điều tra, dự tính dự báo, chỉ đạo phòng trừ chuột, bảo đảm an toàn sử dụng thuốc BVTV diệt chuột. Tổ chức thí nghiệm, đánh giá các loại thuốc BVTV phòng trừ chuột để khuyến cáo cho nông dân; phân tích, kiểm nghiệm các loại thuốc BVTV phòng trừ chuột trên địa bàn tỉnh.

Trung tâm Khuyến nông, Trung tâm Khuyến nông và phát triển nông nghiệp công nghệ cao, phối hợp với Báo và Phát thanh, Truyền hình tỉnh; các cơ quan tryền thông đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về tác hại của chuột và hướng dẫn các biện pháp diệt chuột bảo vệ sản xuất kịp thời, hiệu quả; đưa tin kịp thời các địa phương, tổ chức, cá nhân tiêu biểu điển hình trong công tác phòng, diệt chuột. Tổ chức các lớp tập huấn về các biện pháp phòng, chống chuột cho nông dân các địa phương; xây dựng và nhân rộng mô hình phòng, chống, diệt chuột có hiệu quả trên phạm vi toàn tỉnh.