Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia từ tháng 01 đến tháng 3/2025 Không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh trong tháng 01- 02/2025 và gây ra các đợt rét đậm, rét hại, cần đề phòng khả năng xảy ra những đợt rét đậm, rét hại kèm theo hiện tượng sương muối, băng giá, đặc biệt tại các khu vực vùng núi phía Bắc. Dự báo, khu vực Bắc Bộ, tháng 01-02 năm 2025, tổng lượng mưa ở khu vực Bắc Bộ phổ biến từ 20-40mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ). Tháng 3 năm 2025 tổng lượng mưa phổ biến 50-80mm (lớn hơn 5-10mm so với trung bình nhiều năm cùng kỳ). Tháng 02 năm 2025, tổng lượng mưa ở khu vực Bắc Trung Bộ phổ biến 20-50mm.

Để chăm sóc, thu hoạch cây vụ Đông 2024 và chuẩn bị gieo trồng vụ Đông Xuân 2024-2025 đạt kết quả tốt, Cục Trồng trọt đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh, thành phố phía Bắc tập trung chỉ đạo một số nội dung sau:

Với cây rau màu vụ Đông - Thu hoạch kịp thời những diện tích cây vụ Đông đã đến kỳ thu hoạch để giảm tổn thất sau thu hoạch, đồng thời chỉ đạo nông dân tiếp tục thâm canh tăng vụ, rải vụ bằng cách trồng các loại rau ưa lạnh, ngắn ngày, nhằm đảm bảo kế hoạch diện tích, đồng thời cung cấp đủ rau xanh trước, trong và sau Tết Nguyên đán, tránh dồn ứ nguồn cung do tận thu diện tích rau trước lấy nước đổ ải gieo cấy lúa vụ Đông Xuân.

Chăm sóc, bảo vệ tốt những diện tích cây vụ Đông còn lại nhằm tăng năng suất, sản lượng, hiệu quả kinh tế và thu nhập của nông dân; có kế hoạch chuẩn bị giống, quỹ đất cho việc gieo trồng các loại cây rau màu vụ Xuân, nhất là trên các vùng chuyên màu và vùng chuyển đổi từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng rau màu vụ Xuân.

Đẩy mạnh phát triển và liên kết sản xuất - tiêu thụ rau an toàn; tăng cường công tác kiểm tra chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm; Khoanh vùng bảo vệ diện tích chuyên màu, diện tích chuyển đổi tránh bị ngập nước do đổ ải.

Vụ Đông Xuân năm 2024-2025 với kế hoạch sản xuất lúa 1.052 nghìn ha, năng suất khoảng 58,8 tạ/ha, sản lượng khoảng  gần 13 triệu tấn, các địa phương bố trí thời vụ gieo cấy phù hợp theo nguyên tắc đảm bảo lúa phân hóa đòng và trỗ gặp thời tiết thuận lợi; tránh rét “nàng bân” khi lúa trỗ, tránh lụt Tiểu mãn ở vùng đất thấp khi thu hoạch, đồng thời bố trí thời vụ gieo cấy sớm lúa vụ Hè Thu, vụ Mùa và triển khai vụ Đông 2025.

Các địa phương chủ động phòng chống rét cho mạ, lúa mới cấy, lúa gieo sạ bằng các biện pháp tưới đủ nước; lưu ý che phủ nilon 100% diện tích mạ Xuân để phòng tránh rét và ngăn chặn xâm nhập của rầy mang nguồn bệnh lùn sọc đen phương Nam trên mạ; theo dõi tình hình thời tiết để điều chỉnh việc bón phân cho phu hợp, tránh bón phân đạm cho mạ và lúa mới cấy khi nhiệt độ xuống thấp.

Các tỉnh Bắc Trung Bộ chủ yếu sử dụng giống ngắn ngày, cực ngắn ngày, hạn chế tối đa giống dài ngày, đảm bảo lúa trỗ từ 25/4 đến 5/5 đối với các tỉnh từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh và từ 10/4 đến 25/4 đối với các tỉnh từ Quảng Bình đến Thừa Thiên Huế.

- Các tỉnh Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc hạn chế tối đa trà lúa Xuân sớm, Xuân trung, tập trung chủ yếu trà lúa Xuân muộn, gieo mạ xung quanh tiết lập Xuân và tập trung cấy trong tháng 02/2025 bằng các giống lúa ngắn ngày, đảm bảo lúa trỗ tập trung từ 10-20/5/2025, hạn chế diện tích lúa gieo thẳng, tăng cường ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất như mạ khay, máy cấy, máy gặt đập liên hợp,... nhằm giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Theo sát lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2024-2025 vùng Trung du và đồng bằng Bắc bộ: Đợt 1 sẽ bắt đầu từ 0 giờ 00’ ngày 12/1 đến 24 giờ 00’ ngày 16/1/2025 (05 ngày); Đợt 2: Từ 0 giờ 00’ ngày 08/02 đến 24 giờ 00’ ngày 14/2/2025 (7 ngày).

- Rà soát cơ cấu giống lúa, lựa chọn 3-4 giống chủ lực, 3-4 giống bổ sung, tỷ lệ mỗi giống không quá 30% diện tích để tránh rủi ro; chuẩn bị lượng hạt giống dự phòng khoảng 10% bằng các giống lúa có thời gian sinh trưởng cực ngắn ngày, ngắn ngày để kịp thời gieo cấy lại nếu diện tích lúa mới gieo, cấy bị thiệt hại do rét gây ra.

Đối với cây công nghiệp và cây ăn quả: với các vườn cây ăn quả đang trong giai đoạn kiến thiết cơ bản: Khi có dự báo sương muối, rét đậm, rét hại, cần có các biện pháp bảo vệ kịp thời như tủ gốc bằng tàn dư hữu cơ, phế phụ phẩm nông nghiệp (rơm rạ, cỏ khô, … ) hay màng phủ nông nghiệp để vừa giữ ấm vừa giữ ẩm cho gốc và rễ cây. Sáng sớm vào những ngày rét đậm, đặc biệt khi có sương muối cần dùng vòi nước xịt lên để rửa lá làm trôi sương. Đồng thời, thực thiện việc bao tán cho cây bằng túi nilon (khi có tuyết, sương muối), có tác dụng ngăn chặn sương muối và giữ ấm cho toàn bộ tán lá cây mới trồng. Sử dụng biện pháp che chắn cho cây mới trồng để giảm tác hại của gió rét. Ngoài ra, cần chuẩn bị nguồn giống chịu lạnh để trồng dặm đối với những diện tích bị chết.

Đối với các vườn cây đang trong thời kỳ kinh doanh: Ngoài biện pháp tủ gốc và tưới nước lên tán lá vào buổi sáng sớm, những nơi có điều kiện tiến hành hun khói ở đầu hướng gió, làm giảm tác động của gió rét. Có thể bón bổ sung supe lân trong thời điểm này để tăng cường sức chống chịu của cây bằng cách rắc dưới tán cây mỗi gốc khoảng 0,1 – 0,2 kg cho mỗi 1m đường kính tán. Bên cạnh đó, có thể bổ sung thêm Kali, phân hữu cơ để tăng khả năng chống rét cho cây; tiến hành tủ gốc bằng tàn dư hữu cơ, phế phụ phẩm nông nghiêp để vừa giữ ấm vừa giữ ẩm cho gốc và rễ cây; Đối với cây cao su: Điều chỉnh lượng phân bón, tăng cường kali, giảm NPK vào đợt cuối trước mùa đông để tăng khả năng chịu rét cho cây cao su; Đối với cây cà phê, chè: Hướng dẫn người sản xuất trồng cây cây che bóng, chắn gió tầng cao, tầng thấp theo quy trình kỹ thuật.

Cục Trồng trọt chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm trong kinh doanh giống cây trồng và vật tư nông nghiệp trên thị trường; phân công lãnh đạo, cán bộ chuyên môn bám sát cơ sở, tăng cường công tác dự tính, dự báo, thông tin tuyên truyền hướng dẫn nông dân thực hiện các biện pháp kỹ thuật, nhằm khắc phục kịp thời ảnh hưởng của thời tiết và sâu bệnh hại.